3V & transitie

Hoe wij werken aan vervanging, vermindering, verfijning en transitie

Jaarverslag 2023
Menu

Homepage

Verantwoording

Onze kijk op dierproeven, dierenwelzijn en open communicatie

3V & transitie

Hoe wij werken aan vervanging, vermindering, verfijning en transitie

Trends

Aantallen proefdieren en dierproeven over meerdere jaren

3V & transitie

Aan dierproeven worden strenge eisen gesteld. Eén daarvan is dat er alles aan moet zijn gedaan om Vervanging, Vermindering en Verfijning te realiseren. Wij zien daar streng op toe. Zo werken wij bovendien mee aan de transitie naar proefdiervrije innovatie.

Thema's

Dierproeven Utrecht 3V & transitie

Veel van onze activiteiten in 2023 droegen bij aan de 3V's van Vervanging, Vermindering en Verfijning. Daarnaast omarmen wij het gedachtengoed van de transitie naar proefdiervrije innovatie (TPI). Dit houdt onder andere in dat het doen van dierproeven niet als de standaardmethode beschouwd wordt bij biomedisch onderzoek en onderwijs, maar dat veel meer direct de mens als uitgangspunt wordt genomen en dat er gewerkt wordt met New Approach Methods (NAM’s).

Advies en controle

Het 3Rs Centre Utrecht (3RCU) adviseert onderzoekers gevraagd en ongevraagd over Vervanging, Vermindering en Verfijning. Samen met de IvD Utrecht controleert het 3RCU of de onderzoekers hierover ook daadwerkelijk uitgebreid verantwoording afleggen in hun projectvoorstellen voor dierproeven. In 2023 heeft het 3RCU de vraagstellingen in de projectaanvragen met betrekking tot de toepassing van de 3V’s aangescherpt.

3V-Stimuleringsfonds

Dit gezamenlijke fonds van de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht kent geen nieuwe rondes meer. Wel werden eerdere ontvangers van de subsidie Xander de Haan, Myrna Brand en Roger Adan geïnterviewd over hun onderzoek.

PREPARE en ARRIVE

Ook in 2023 promootten we bij onze onderzoekers de richtlijnen PREPARE voor voorbereiding van dierproeven en ARRIVE voor publicatie ervan. Ze vormen op dit moment de gouden standaard om goede wetenschap te bevorderen. Medewerkers zijn betrokken bij een internationaal initiatief om voorwaarden op te stellen die fondsen kunnen hanteren bij het verstrekken van onderzoekssubsidies. De voorwaarden, waaronder toepassing van ARRIVE en PREPARE, dragen bij aan een goede opzet en rapportage van preklinisch onderzoek.

Systematic Reviews

De leerstoel Systematic Reviews heeft twee subsidies verkregen: de VIVO-subsidie van Diergeneeskunde voor het updaten van bestaand online onderwijs en de PHS seed money voor het ontwikkelen van onderwijs en onderzoek in systematic reviews. De SYRCLE e-learning is geüpdatet naar de laatste stand van zaken met betrekking tot preklinische systematic reviews, waarbij ook de onderwerpen diergeneeskunde en alternatieven voor dierproeven zijn geïncorporeerd. Deze hernieuwde versie is online beschikbaar. Ook is een bijdrage geleverd aan de UU- Groeifondsaanvraag voor het Centrum voor Proefdiervrije Biomedische Translatie, waarbij systematic reviews een belangrijk onderdeel zijn van het onderwijsdeel in de aanvraag. Er is een fonds binnengehaald van PETA US voor de uitvoering van een systematic review voor het HIV- vaccin, om de resultaten van onderzoek bij non-humane primaten en mensenstudies te vergelijken.

Leven lang leren

De IvD verspreidt kennis over nieuwe ontwikkelingen binnen de proefdierkunde. We hebben in januari een online bijeenkomst georganiseerd over de 3-vinger methode, een wijze van hanteren van muizen die risico op letsel vermindert. De Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht vinden het bovendien van groot belang dat betrokkenen bij dierproeven goed zijn opgeleid, onder toezicht staan tot zij aantoonbaar competent zijn en blijven leren. Ze respecteren hiermee het recht van elk dier om door deskundige en bekwame mensen te worden ingezet. Om die reden is op 15 maart 2023 het beleid rondom een leven lang leren ingegaan. Vanaf dat moment wordt stap voor stap op gestructureerde wijze gewerkt aan deze doelen rondom de professionaliteit van het personeel en staat een leven lang leren structureel op de agenda. Om medewerkers te informeren, maakten we een video over het LLL-portfolio. Daarnaast is op de website meer informatie beschikbaar over het beleid met aanvullende toepassingsregeling. De mastercursus 'Better Science with Less Animal Experimentation' die in 2021 voor het eerst werd gegeven, werd in februari 2023 herhaald. Daarnaast werd voor studenten en PhDs van TU/e, WUR, UU en UMC Utrecht, in samenwerking met Proefdiervrij, de cursus ‘Replacing Animal Testing Challenge’ gegeven.

Pilot met nieuwe vragen bij projectbeoordeling

In 2023 heeft het 3RCU, als onderdeel van een pilot, de vragen die betrekking hebben op de mogelijkheden tot Vervanging, Vermindering en Verfijning (de 3Vs’) van voorgestelde dierproeven aangescherpt. Meer specifiek wordt de onderzoeker nu gevraagd de onderzoeksvragen zoveel mogelijk naar mechanisme te beschrijven, en niet als onderdeel van een totaal. Ook wordt specifiek uitgevraagd of bepaalde databases met 3V-mogelijkheden geraadpleegd zijn, en wordt er gevraagd wat de onderzoekers nodig zouden hebben om de proef niet in een dier maar in vitro te kunnen doen. Als laatste wordt ook uitgevraagd of onderzoekers interesse zouden hebben in deelname aan parallelstudies, waarbij er naast de dierproef ook in vitro-technologie ingezet wordt.